Książka Zenona Gierały Baśnie i legendy ziemi radomskiej, gdzie znalazło się kilka ciekawych legend o miejscowościach Ziemi Grójeckiej, została wyróżniona nagrodą honorową w ogólnopolskim konkursie „Książka przyjazna dziecku”, organizowanym przez Muzeum Zabawek i Zabawy.
Wydawnictwo Jedność, dzięki któremu ukazała się książka, zostało uhonorowane specjalnym wyróżnieniem za promowanie tradycji, historii i wartości regionalnych w książkach dla dzieci. Zenon Gierała został nagrodzony również za książkę Baśnie i legendy ziemi świętokrzyskiej. Celem konkursu jest promowanie książek przybliżających tematykę tradycji, historii, sztuki i poszczególnych regionów.
„Baśnie i legendy ziemi radomskiej” są zbiorem opowieści z terenów byłego województwa radomskiego, w którego granicach administracyjnych w latach 1975-1998 znajdowała się Grójecczyzna. Znajdziemy tu opowieści o Szwedach uwięzionych w czasach „potopu szwedzkiego” w lochach pod Warką, które według legendy sięgają aż do Czerska. W opowieści o Ciołku siłaczu z Ostrołęki koło Warki poznajemy XIV wieczną Grójecczycznę, m.in. współistnienie pogańskich wierzeń i wiary katolickiej oraz jeden z największych ówczesnych rodów – Ciołków. Tytułowy bohater, siłacz Stanisław Ciołek był postacią historyczną, podobnie jak jego bracia, Andrzej i Klemens. Stanisław był uznawany za najsilniejszego polskiego rycerza w XIV wieku, wygrywał wszystkie turnieje rycerskie, nie miał sobie równych w walce wręcz i pojedynkach z użyciem różnych rodzajów broni, podobno, kiedy ściskał świeżo ścięte drzewo, leciał z niego sok. Zginął w 1356 r. walce z Tatarami pod Włodzimierzem na Wołyniu. Andrzej Ciołek był wojewodą mazowieckim, zmarł otruty w 1396 r. Klemens był z kolei duchownym i notariuszem królewskiej kancelarii. Po śmierci w 1391 r. został pochowany w kościele św. Mikołaja w Warce, gdzie spoczywał jego brat, słynny siłacz, Stanisław.
Z. Gierała, „Baśnie i legendy ziemi radomskiej”, Wyd. Jedność, Kielce 2013.
Tomasz Plaskota
